Amazon Nükleer Enerjiye Girdi: AWS Sunucularını Susquehanna Nükleer Santraliyle Besleyecek!
Kaynak: TechCrunch – 13 Haziran 2025
Amazon, bu hafta teknoloji dünyasında dikkat çeken bir hamle yaparak giderek yaygınlaşan bir trende katıldı: Büyük teknoloji şirketlerinin mevcut nükleer santrallerden doğrudan enerji satın alması.
Şirket, Pennsylvania’daki Talen Energy’e ait Susquehanna Nükleer Santrali’nden 1.92 gigawatt elektrik satın alarak AWS bulut ve yapay zeka sunucularının önemli bir kısmını bu enerjiyle çalıştırmayı hedefliyor. Böylece Amazon, Microsoft ve Meta’nın ardından büyük nükleer tesislerle doğrudan anlaşma yapan son büyük teknoloji şirketi oldu.
Amazon’un Nükleerle Dansı Yeni Değil: Ama Şartlar Değişti
Amazon’un Talen Energy ile olan bu anlaşma aslında tamamen yeni değil; daha önce başlamış bir iş birliğinin yenilenmiş halidir. Önceki planda Amazon, Susquehanna santralinin yanına bir veri merkezi kuracak ve enerjiyi doğrudan santralden, yani şebekeye girmeden, alacaktı. Ancak bu altyapı rekabet kurulu tarafından adil bulunmadı ve iptal edildi.
Yetkililer, Amazon’un enerji iletim şebekesinin bakım ve gelişimi için ödenen ücretlerden kaçınmasının, bu maliyetlerin diğer kullanıcıların sırtına yüklenmesine neden olacağını savundu. Bu sebeple anlaşma yeniden yapılandırıldı.
Yeni versiyonda, Amazon artık “ön sayaç” sistemine geçiyor. Yani veri merkezi, şebekeye bağlı tüm müşteriler gibi elektrik için iletim ve hizmet bedelleriyle birlikte fatura ödeyecek. Bu yapı, 2026 baharında yapılacak altyapı düzenlemeleriyle tam olarak uygulanabilir hale gelecek ve anlaşma 2042 yılına kadar geçerli olacak.
Amazon’un Hedefi Daha Büyük: Yeni Nükleer Reaktörler Yolda
Sadece mevcut santralden elektrik almakla yetinmeyen Amazon ve Talen, Pennsylvania bölgesinde küçük modüler reaktörler (SMR) inşa etmeyi ve mevcut nükleer üretim kapasitesini artırmayı planladıklarını da duyurdu.
Mevcut santrallerin genişletilmesi, sıfırdan yeni bir tesis kurmaya göre daha uygulanabilir görülüyor. Bu tür geliştirmeler; daha zenginleştirilmiş yakıtlar kullanmak, sistem parametrelerini optimize etmek ya da türbinlerde revizyon yapmak gibi yöntemlerle gerçekleştirilebiliyor.
Bu konuda öncülüğü yapan Microsoft, geçtiğimiz yıl Three Mile Island tesisinde bir reaktörü yeniden devreye almak için Constellation Energy ile 1.6 milyar dolarlık bir anlaşma yapmıştı. Meta ise bu ay, Illinois’teki 1.1 GW’lık bir nükleer santralin temiz enerji sertifikalarını satın alarak bu kervana katıldı.
SMR’lar: Amazon’un Sessiz Ama Derin Stratejisi
Amazon’un SMR (küçük modüler reaktör) konusundaki adımları da dikkat çekici. Şirket, bu alanda çalışan X-energy adlı bir girişime yatırım yaptı. X-energy, ABD’nin kuzeybatısında ve Virginia’da toplamda 300 megawatt yeni nükleer üretim kapasitesi kurmayı hedefliyor.
Bu yeni nesil modüler reaktörler, parçaların seri üretimiyle maliyetleri düşürmeyi amaçlıyor ve Amazon gibi devler tarafından desteklenmeleri, nükleer enerjinin yeniden popülerleşmesinin önünü açıyor.
Talen’ın açıklamasına göre hem mevcut santrallerin genişletilmesi hem de SMR yatırımları, bölgesel şebeke operatörü PJM’e net yeni enerji sağlayacak. Bu da regülatörlerin “vatandaşın sırtına yük mü biniyor?” eleştirilerine karşı önleyici bir strateji olarak görülüyor.
Peki Bu Ne Anlama Geliyor?
- ✅ Amazon, veri merkezlerini karbonsuz enerjiyle beslemek için nükleer yatırımlara yöneliyor
- ✅ Büyük teknoloji devleri, devletin değil özel sektörün nükleer operatörleriyle anlaşma yapıyor
- ✅ Mevcut santrallerden maksimum verim alınması için teknik yenilikler yolda
- ✅ SMR teknolojisi ile modüler ve ölçeklenebilir nükleer enerji dönemi başlıyor
Nükleer Dönüşüm Başladı, Lider Amazon Olabilir mi?
Amazon’un bu cesur adımı, sadece enerji satın alma anlaşması değil; teknoloji sektörünün enerji politikasında paradigmayı değiştiren bir hamle. Artık veri merkezleri için güneş ya da rüzgâr kadar nükleer de güçlü bir alternatif haline geliyor.
Bu gelişmeler, hem enerji dünyasında hem de dijital altyapılarda çok daha düşük karbon ayak iziyle büyümenin mümkün olduğunu gösteriyor. Ve bu yolda en önde koşanlardan biri artık Amazon.
AWS veri merkezlerinin enerji tüketimi oldukça yüksektir; yıllık yaklaşık 7,5 TWh (terawatt-saat) elektrik harcadıkları tahmin ediliyor. Bu, birçok ABD eyaletinin yıllık elektrik kullanımına denk gelen ciddi bir rakamdır.
AWS Enerji Verimliliği: PUE Değerleri
AWS, veri merkezi verimliliğini PUE (Power Usage Effectiveness) ile ölçüyor. Yeni nesil tesislerde bu oran 1.08civarına düşürülmüş durumda (aws.amazon.com). Bu, veri merkezindeki her 1 kW işlem gücü için yalnızca 0,08 kW altyapı yüzde harcandığı anlamına geliyor. Bu değer, sektörde oldukça verimli kabul ediliyor.
Büyük Ölçekte Enerji Tüketimi
– ABD’deki veri merkezleri toplamda 176 TWh/yr tüketimle, ulusal elektriğin %4,4’ünü oluşturuyor (techtarget.com).
– AWS bu çerçevede en büyük oyunculardan biri: Yıllık ~7,5 TWh’lik payıyla Google (12,4 TWh), Microsoft ile yakın siradadır .
AWS, dünya üzerindeki veri merkezleri enerji tüketiminin önemli bir bölümünü oluşturuyor.
Sürdürülebilirlik ve Yenilenebilir Enerji
Amazon, 2040 yılına kadar net sıfır karbon hedefi taşıyor. 2023 itibarıyla AWS’nin 22 bölgesinde tüketilen tüm elektrik yenilenebilir kaynaklarla eşleştiriliyor (en.wikipedia.org). Yani AWS, kullandığı enerjiyi yenilenebilir yatırımlar ile dengelemeyi başarıyor.
Ne Anlama Geliyor?
- Enerji tüketimi çok yüksek: AWS yıllık ~7,5 TWh, ABD merkezli veri merkezlerinin toplamda ~176 TWh tüketimindeki %4–5’lik dilim.
- Verimlilik artışı: Düşük PUE ile altyapı harcamalarını minimize ediyor.
- Yenilenebilir enerji kullanımı artıyor: AWS, karbon nötr olma hedefinde büyük yol aldı.
- Gelecek trendleri: AI ve hesaplama talepleri arttıkça enerji tüketimi de hızlı şekilde yükselecek; bu nedenle veri merkezlerinde verimlilik kilit önemde.
| Ölçüt | Değer |
|---|---|
| AWS Yıllık Enerji Tüketimi | ~7,5 TWh |
| ABD Veri Merkezleri Tüketimi | |
| AWS Yeni Tesisteki PUE | ~1.08 |
| 2023: Yenilenebilir Enerji Usage | AWS 22 bölgede %100 eşleştirme |
AWS veri merkezleri, devasa enerji ihtiyaçlarına rağmen inovatif tasarımlar ve verimlilik iyileştirmeleri sayesinde bu yükü mümkün olduğunca sürdürülebilir şekilde karşılıyor. Ancak AI ve dijitalleşme büyüdükçe enerji tüketimi de katlanacak — bu nedenle yenilenebilir kaynakların artması, PUE’nin düşürülmesi ve nükleer gibi temiz enerji kaynaklarına yönelim çok daha kritik hale gelecek.